Türkiye İstatistik Kurumu ve Merkez Bankası işbirliğiyle gerçekleştirilen “Sektör Bilançoları 2023” araştırmasına göre, 2023 itibarıyla Türkiye’de 1 milyon 62 bin 328 firma faaliyet göstermekte ve bu firmalarda toplam 12 milyon 448 bin 735 kişi istihdam edilmektedir. Araştırma kapsamında bu firmalar 17 farklı sektörde sınıflandırılmıştır.
Sektörlere ait bilanço ve gelir tabloları incelendiğinde, geçen yıl 17 sektörün büyümesiyle birlikte borçlarının da arttığı gözlemlenmiştir.
Şirketlerin kısa vadeli borçlarını ödeme kapasitesini ve net işletme sermayesinin yeterliliğini gösteren “cari oran” açısından yapılan değerlendirmelerde, “bilgi ve iletişim” sektöründeki firmaların ortalama cari oranının en yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu sektördeki firmaların cari oranı ortalama 1,56 olarak hesaplanmıştır.
Bu sektörü 1,43 cari oranıyla “imalat” sektörü, 1,29 cari oranıyla ise “toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı”, “madencilik ve taş ocakçılığı” ile “ulaştırma ve depolama” sektörleri takip etmektedir.
İKİ SEKTÖRDE CARİ ORAN 1’İN ALTINDA
Şirketlerin likidite durumunu değerlendirmek için cari oranın 1’in üzerinde olması olumlu bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Geçen yıla ait mali tablolara göre, iki sektördeki firmaların ortalama cari oranlarının 1’in altında olduğu tespit edilmiştir.
Bu sektörler, 0,996 cari oranıyla “kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor” ile 0,816 cari oranıyla “eğitim” sektörleridir.
CARİ ORAN NEDİR?
Cari oran, dönen varlıkların kısa vadeli yabancı kaynaklara bölünmesiyle hesaplanmaktadır. Dönen varlıklar, işletmelerin günlük faaliyetlerini sürdürebilmek için kullandıkları likit varlıkları ifade eder. Bu unsurlar arasında nakit, alacaklar, stoklar ve ödeme öncesi harcamalar yer almaktadır.
Cari oran, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeme yeteneğini ve net işletme sermayesinin yeterliliğini gösterir. Cari oran genellikle “X:1” formatında ifade edilir. Örneğin, cari oranın 1,5 olması, her 1 liralık kısa vadeli borç için 1,5 liralık dönen varlığın bulunduğu anlamına gelir.
Mali tablolara göre 2023’te sektörlerin dönen varlıkları, kısa vadeli borçları ve dönen varlık/kısa vadeli borç oranları şu şekildedir:
